قیمت‌گذاری داخلی کربن گزینه ای ناچار برای شرکت‌ها 

  مفهوم قیمت‌گذاری کربن داخلی
قیمت‌گذاری داخلی کربن به فرآیندی اشاره دارد که در آن شرکت‌ها برای هر تن از گازهای گلخانه‌ای که منتشر می کنند، یک ارزش پولی تعیین می‌کنند. این ارزش سپس در تصمیمات سرمایه‌گذاری و عملیات تجاری لحاظ می‌شود تا تغییرات مثبت در راستای کاهش انتشار کربن ایجاد شود. این روش به عنوان یک ابزار راهبردی برای مدیریت ریسک‌های مرتبط با تغییرات اقلیمی و آماده‌سازی برای گذار به اقتصاد کم‌کربن استفاده می‌شود.

سه رویکرد اصلی برای قیمت‌گذاری داخلی کربن وجود دارد:
اول-  قیمت‌گذاری سایه‌ای (Shadow Pricing):
در این روش، شرکت‌ها یک ارزش پولی برای هر تن انتشار گازهای گلخانه‌ای تعیین می‌کنند، اما هیچ پولی منتقل نمی‌شود. این روش معمولاً برای ارزیابی هزینه‌ها و فواید استراتژی‌های کاهش انتشار استفاده می‌شود. قیمت‌گذاری سایه‌ای به شرکت‌ها کمک می‌کند تا ریسک‌های مالی مرتبط با انتشار کربن را بهتر درک کنند و تصمیمات آگاهانه‌تری اتخاذ نمایند.

دوم –  هزینه داخلی کربن(Internal Carbon Fee):
در این روش، شرکت‌ها هزینه‌ای بر اساس هر تن انتشار دریافت می‌کنند. این هزینه می‌تواند برای تصمیم‌گیری‌های حاشیه‌ای، کاهش هزینه‌ها یا همسو کردن فرهنگ داخلی با تلاش‌های کربن‌زدایی استفاده شود. وجوه جمع‌آوری‌شده از این طریق معمولاً در پروژه‌های پایداری و کاهش انتشار کربن سرمایه‌گذاری می‌شوند.

سوم-  قیمت کربن ضمنی (Implicit Carbon Pricing):
این روش بر اساس هزینه‌ای است که شرکت برای اجرای پروژه‌های کاهش انتشار متحمل می‌شود. این هزینه سپس بر روی انتشار داخلی گازهای گلخانه ای اعمال می‌شود و می‌تواند برای ایجاد ارتباطات پایدار و تخصیص هزینه‌ها در سراسر سازمان استفاده شود. قیمت کربن ضمنی به شرکت‌ها کمک می‌کند تا هزینه‌های واقعی کاهش انتشار را درک کنند و آن‌ها را در تصمیمات تجاری خود لحاظ نمایند.

 عوامل موثر در تعیین قیمت کربن داخلی
در تعیین قیمت کربن داخلی، شرکت‌ها باید عوامل داخلی و خارجی را در نظر بگیرند،  عوامل خارجی شامل ریسک‌های مالیاتی کربن در کشورهای مختلف، قیمت گواهی‌های انرژی تجدیدپذیر (REC) و افست‌ها می‌شود. برای مثال، شرکت‌هایی که در کشورهایی با قوانین سخت‌گیرانه‌تر در زمینه انتشار کربن فعالیت می‌کنند، باید ریسک‌های مالیاتی بالاتری را در نظر بگیرند. و عوامل داخلی نیز شامل هزینه‌های ضمنی کربن برای سازمان و هزینه‌های مرتبط با انتخاب گزینه‌های مختلف است. همچنین، قیمتی که برای ایجاد تغییر لازم است نیز باید در نظر گرفته شود. شرکت‌ها باید بررسی کنند که چه میزان هزینه برای کاهش انتشار کربن لازم است و چگونه می‌توانند این هزینه‌ها را در استراتژی‌های خود لحاظ کنند.

 مزایای قیمت‌گذاری کربن داخلی
با تعیین قیمت کربن، منابع مالی بیشتری برای پروژه‌های پایداری در دسترس قرار می‌گیرد. این منابع می‌توانند در فناوری‌های نوآورانه، بهبود بهره‌وری انرژی و سایر اقدامات کاهش انتشار کربن سرمایه‌گذاری شوند. همچنین با پیوند دادن پایداری به شاخص‌های عملکرد کلیدی (KPIs)، اعمال ملاحظات زیست محیطی کربن در تصمیمات بلندمدت شرکت‌ها اهمیت پیدا می کند. این امر به شرکت‌ها کمک می‌کند تا سرمایه‌گذاری‌های خود را به سمت پروژه‌های پایدارتر هدایت کنند.
از سوی دیگر با ایجاد بودجه بر اساس انتشار گازهای گلخانه‌ای، شرکت‌ها برای بهبود کارایی و نوآوری تشویق می‌شوند. این تغییرات رفتاری می‌توانند منجر به کاهش هزینه‌ها و افزایش رقابت‌پذیری شرکت‌ها شوند. به علاوه قیمت‌گذاری کربن به شرکت‌ها کمک می‌کند تا خطرات و فرصت‌های مرتبط با تغییرات اقلیمی را بهتر درک کنند. این امر به شرکت‌ها امکان می‌دهد تا راهبردهای خود را با توجه به تغییرات بازار و قوانین تنظیم کنند.
یکی دیگر از مزایای قیمت گذاری داخلی کربن تبدیل انتشار گازهای گلخانه‌ای به یک بدهی مالی است بدین ترتیب شرکت‌ها تعهد خود را به اصول پایداری نشان می‌دهند. این امر می‌تواند به بهبود روابط با سرمایه‌گذاران، مشتریان و سایر ذینفعان کمک کند.

 مراحل پیاده‌سازی موفق قیمت‌گذاری کربن داخلی
اول-  محاسبه ردپای کربن: اولین قدم، انجام یک ارزیابی کامل از انتشار گازهای گلخانه‌ای در محدوده‌های مشخص شده است. این ارزیابی به شرکت‌ها کمک می‌کند تا منابع اصلی انتشار کربن را شناسایی کنند.
دوم- تعیین اهداف کاهش: پس از شناسایی منابع انتشار، شرکت‌ها باید اهداف کربن‌زدایی مبتنی بر علم تعیین کنند. این اهداف باید قابل اندازه‌گیری و قابل دستیابی باشند.
سوم- تعیین قیمت کربن: شرکت‌ها باید روش مناسب برای محاسبه قیمت داخلی کربنرا انتخاب کنند. این روش می‌تواند بر اساس قیمت‌گذاری سایه‌ای، هزینه داخلی کربنیا قیمت کربن ضمنی باشد.
چهارم- ادغام قیمت کربن در استراتژی و برنامه‌ریزی: پس از تعیین قیمت کربن، شرکت‌ها باید اطمینان حاصل کنند که ذینفعان مربوطه از این قیمت و پیامدهای آن آگاه هستند. این شفافیت برای ایجاد آگاهی و تعهد به کاهش انتشار کربن حیاتی است.

پنجم نظارت بر عملکرد: در نهایت، شرکت‌ها باید به طور منظم قیمت داخلی کربنرا بررسی و تنظیم کنند. این امر به آن‌ها کمک می‌کند تا اطمینان حاصل کنند که قیمت کربن منعکس‌کننده تغییرات در بازارها و قوانین است.
و در آخر این که قیمت‌گذاری داخلی کربن به عنوان یک ابزار راهبردی برای مدیریت ریسک‌های اقلیمی و هدایت شرکت‌ها به سمت اقتصاد کم‌کربن اهمیت فزاینده‌ای پیدا کرده است. با تعیین ارزش پولی برای انتشار گازهای گلخانه‌ای، شرکت‌ها می‌توانند تصمیمات آگاهانه‌تری اتخاذ کنند، کارایی را بهبود بخشند و نوآوری‌های پایدار را تسهیل کنند. موفقیت در پیاده‌سازی این روش به ادغام آن در راهبرد پایداری شرکتی و تعهد کلی سازمان به کاهش تأثیرات کربن بستگی دارد. در نهایت، قیمت‌گذاری داخلی کربن نه تنها به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای کمک می‌کند، بلکه می‌تواند به عنوان یک مزیت رقابتی در بازارهای داخلی و بین المللی عمل کند.

منبع:https://plana.earth/glossary/internal-carbon-pricing

ترجمه و تلخیص : کبری صدقی – تولید سبز