جهاد تبیین و بازیابی جایگاه روابط عمومی ها

– آذرماه ۱۴۰۰ و با سخنرانی مقام معظم رهبری، «جهاد تبیین» مورد تأکید قرار گرفت؛ دستورکار مهمی که هدفش مقابله با انحراف و تحریف در گفتمان انقلاب اسلامی است و البته بیش از هرچیز بر رسانه تمرکز دارد. در همین زمینه منصور شیخ‌الاسلامی، مدیر امور حوزه مدیرعامل و روابط‌عمومی بانک سینا با اغتنام مناسبت روز جهانی ارتباطات و روابط عمومی(۲۷ اردیبهشت) طی یادداشتی به واکاوی جهاد تبیین و نقش روابط عمومی‌ها به عنوان حلقه اتصال مردم و رسانه، در پیشبرد گفتمان جهاد تبیین پرداخته است.

اهمیت «جهاد تبیین» و واکاوی ابعاد مختلف آن پس از تأکید چندباره رهبر معظم انقلاب دیگر بر کسی پوشیده نیست. زمانی که ایشان می‌فرمایند «جهاد تبیین یک فریضهٔ قطعی و یک فریضهٔ فوری است» اجرای صحیح بند بند آن از واجبات به شمار می‌آید چراکه معنای جهاد در اسلام کاملاً مشخص است. بنابراین انتخاب این کلیدواژه از سوی مقام عظمای ولایت نشان‌دهنده میزان اهمیت و ترسیم‌کننده استراتژی اجرای جهاد تبیین می‌باشد.
پیش‌ از این هم مقام معظم رهبری درباره لزوم اعلام درست و به‌موقع دستاوردهای انقلاب و نظام اسلامی برای جامعه کم تأکید نفرموده بودند، اما آنچه این بار در بیانات ایشان شرایط ویژه روز را ترسیم می‌کند؛ انتخاب همین کلیدواژه جهاد است.
ایشان تأکید فرمودند: «جهاد تبیین، خنثی‌کننده توطئه دشمن است؛ با این جهاد، می‌توان حرکت‌های صحیح را منتشر کرد و به پرسش‌ها، پاسخ داد. همچنین با جهاد تبیین، می‌توان ابهام‌آفرینی‌های موجود در فضای اجتماعی و مجازی را به‌ نوعی مورد خدشه قرار داد و با آن مقابله کرد.»
اما با اندکی بررسی بیشتر می‌توان کلیدواژه‌هایی را در بیانات معظم‌له یافت که بار جهاد تبیین را بر دوش برخی بخش‌ها سنگین‌تر می‌کند.
به‌ویژه آنجا که می‌فرمایند «امروز سیاست قطعی رسانه‌های معاند جمهوری اسلامی و اسلام، این است که واقعیت‌ها را تحریف کنند. آنان خبرهای مربوط به جمهوری اسلامی را با انواع و اقسام دروغ‌ها، آمیخته می‌کنند؛ هر چه می‌توانند چهره انقلاب، چهره امام و فعالیت‌های این ۴۳ سال را مخدوش می‌سازند.»
با تعمق در این بیانات می‌توان دریافت که خط حمله دشمن ازنظر رهبر معظم انقلاب در رسانه‌های آن تعریف شده و مهم‌ترین کارکرد آن‌هم انتشار اخبار غلط و وارونه جلوه دادن فعالیت‌های صورت گرفته در نظام جمهوری اسلامی است.
بنابراین می‌توان دریافت یکی از مهم‌ترین بخش‌هایی که وظیفه مقابله با خط مقدم جبهه دشمن را دارد، روابط عمومی‌ها هستند. نقطه اتصال سازمان با مردم و رسانه.
طبیعتاً اولین مرجع تصحیح اطلاع‌رسانی غلط یا نوآوری در اطلاع‌رسانی درست، روابط عمومی‌ها هستند. با جزئی‌تر کردن مفهوم جهاد تبیین به‌درستی می‌توان دریافت که سنگین‌ترین بار آن بر دوش روابط عمومی‌ها و در وهله دوم رسانه‌ها خواهد بود چراکه در تعریف این مفاهیم و کارکردهایی که برای آن قائل شده‌اند، به‌وضوح می‌توان وظایف ذاتی را روابط عمومی‌ها را یافت.
«تبیین به معنای روشنگری و بیان حقیقت است، زدودن غبار بدفهمی، تحریف و کج‌فهمی از مفاهیم و معارف انقلاب اسلامی و همچنین فهمیدن تحلیل‌های نادرست، غلط و مغرضانه از رویدادها و پیشگیری از تحریف و دریافت نادرست است؛ بنابراین، تبیین در جهت روشنگری است، بدون جهت‌گیری خاصی که بخواهیم مطلبی را توجیه کنیم یا امر نادرستی را درست جلوه دهیم.»
نگاهی به این تعریف و تعاریف مشابه آن به‌راحتی نشانگر همپوشانی دو حوزه جهاد تبیین و وظایف روابط عمومی‌هاست.
حتی اگر تبیین را در معارف اسلامی ریشه‌یابی کنیم، مشاهده می‌کنیم که اصولاً پیامبران برای تبیین آمده‌اند؛ تبیین حقایق عالم، تبیین وجود خود انسان، تبیین ظرفیت‌های انسان، تبیین راهی که باید برود. به همین جهت، یکی از نام‌های قرآن کریم بیان است: «هَذَا بَیَانٌ لِلنَّاس»؛ قرآن تبیین‌کننده‌ای برای مردم است.
رسالتی که ازقضا در تعریف روابط عمومی اسلامی نیز بارها بر آن تأکید شده که روابط عمومی وظیفه‌اش انتقال درست پیام یک سازمان و روشن کردن مخاطبان سازمان در برابر اتفاقاتی است که در آن رقم می‌خورد و درنهایت همراه کردن آنان با سازمان است.
خوشبختانه بار سنگین جهاد تبیین سبب شد که یک‌بار دیگر اهمیت جایگاه روابط عمومی در سازمان‌ها یادآوری شده و حساسیت آن درک شود، چراکه شوربختانه در برهه‌ای تعریف‌های نادرست و عدم درک جایگاه روابط عمومی نزد بخشی از بدنه مدیریتی، این قلب تپنده سازمان‌ها را به ابزاری تنها برای اعلام برخی دستاوردهای مسئولان و دستگاه‌ها تبدیل کرده بود.
اما امروز مأموریت خطیری که مقام معظم رهبری که به‌صورت عمومی امر فرموده‌اند، روابط عمومی را به خط مقدم جنگ شناختی و جدی‌ترین سربازان جهاد تبیین در فضای مجازی تبدیل کرده است.
البته پیش‌ از این هم اهمیت روابط عمومی‌ها در دیدگاه معظم‌له کاملاً آشکار بوده و به‌طور مثال دفتر ایشان بارها اعلام کرده و تذکر داده‌اند تنها مرجع موثق انتشار اخبار رهبر انقلاب اسلامی روابط عمومی دفتر ایشان است.
حال به‌عنوان عضوی از جامعه بزرگ روابط عمومی کشور بسیار خرسندم که با گذاشتن بار این مسئولیت بر دوش ما، باعث شد یک‌بار دیگر اهمیت این بخش بیش از گذشته در کشور تأکید شده و مقدمه‌ای را فراهم کند که به امید باری‌تعالی همه دستگاه‌های کشور بیانات و نگاه شخصی مقام معظم رهبری به جایگاه روابط عمومی در دفتر ایشان را الگو قرار داده و با پشتیبانی از دست‌اندرکاران این حوزه، سد بزرگی در همان خط مقدم جنگ با بدخواهان نظام و انقلاب ایجاد شود تا مثل همیشه دشمن را در لانه خود زمین‌گیر کنیم.

مدیرکل روابط عمومی بانک سینا