جریـان‌های عمده مالی سبز در ۲۰۲۴

اخبار پولی مالی- توجه به مسائل زیست‌محیطی و تغییرات اقلیمی به‌طور چشمگیری در حال افزایش است. این موضوع نه‌تنها بر سیاست‌های دولتی، بلکه بر راهبردهای اصناف و سرمایه‌گذاری‌های بین المللی نیز تأثیر قابل ملاحظه ای داشته است. جریان‌های مالی سبز، که به‌عنوان ابزاری برای کاهش اثرات منفی فعالیت‌های انسانی بر محیط‌زیست شناخته می‌شوند، در حال تبدیل شدن به یکی از محورهای اصلی اقتصاد جهانی هستند. در این مقاله، به بررسی هفت جریان اصلی و مهم مالی سبز در بازارهای بین المللی می‌پردازیم که نقش بسزایی در تحول به سمت اقتصاد پایدار ایفا می‌کنند.

۱-  ردپای زیست محیطی و تجارت کربن

کاهش انتشار دی‌اکسید کربن و حرکت به سمت فعالیت های کربن خنثی، امروزه در کانون توجه پژوهش‌ها و سیاست‌های زیست‌محیطی قرار دارد. بسیاری از کسب‌وکارها به دلیل تولیدبالای الاینده ها در فرایند تولید تحت فشار فزاینده‌ای برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و دستیابی به اهداف “صفر خالص” هستند. دو راهکار اصلی برای تحقق این هداف، استفاده از بازار مبادله کربن و کاهش مستقیم انتشار گازهای گلخانه‌ای است.

ازار مبادله کربن به شرکت‌ها این امکان را می‌دهد تا با خرید اعتبارات کربن، انتشار CO2 خود را جبران کنند. این اعتبارات اغلب از طریق سرمایه‌گذاری در پروژه‌های حفاظت از محیط‌زیست، مانند جنگل‌کاری یا حفظ زمین‌های روستایی، تأمین می‌شوند. برخی شرکت‌ها حتی فراتر رفته و به شرایط “اقلیمی مثبت” دست یافته‌اند، به این معنا که میزان CO2 جذب‌شده توسط آن‌ها بیش از میزان انتشار آن است. این روند نه‌تنها به کاهش آلاینده‌ها کمک می‌کند، بلکه فرصت‌های جدیدی برای درآمدزایی ایجاد کرده است.

۲- سرمایه‌گذاری با توجه با شاخص های ESG

سرمایه‌گذاری در پروژه‌های زیست‌محیطی، اجتماعی و حاکمیت شرکتی (ESG) به‌سرعت در حال گسترش است. این رویکرد دیگر محدود به جبران کربن نیست، بلکه شامل طیف وسیعی از پروژه‌های پایدار می‌شود که به مسائل اجتماعی و مدیریت مناسب می‌پردازند. در سال ۲۰۲۴، سرمایه‌گذاری در پروژه‌های ESG به بیش از ۷.۰۲ تریلیون دلار بالغ شد و پیش بینی می شود تا سال ۲۰۲۹ به رقم ۱۱.۳۳ میلیارد دلار برسد.

در سرتاسر جهان سرمایه‌گذاران به‌طور فزاینده‌ای به ارزش اجتماعی و فرصت‌های مالی مرتبط با پروژه‌های سبز پی می برند. علاوه بر این، شرکت‌ها تحت فشار سهامداران و سرمایه‌گذاران هستند تا عملکرد خود را در حوزه ESG بهبود بخشند. این روند منجر به مشارکت سازمان‌هایی مانند 4IRE در پروژه‌هایی مانند پلتفرم مدیریت بدهی سبز با حمایت بانک SEB و مرکز مالی پایدار استکهلم شده است.

۳- تأثیر اجتماعی

بعد اجتماعی ESG به‌طور فزاینده‌ای در دنیای کسب‌وکار مورد توجه قرار گرفته است. کارکنان امروزی تمایل بیشتری به همکاری با شرکت‌هایی دارند که به مسائل اجتماعی و زیست‌محیطی اهمیت می‌دهند. در واقع، شرکت‌هایی که در اجرای استراتژی‌های ESG ضعیف عمل می‌کنند، ممکن است در جذب و حفظ استعدادهای برتر با مشکل مواجه شوند.

این موضوع نشان‌دهنده آن است که پایداری نه‌تنها یک مسئولیت اجتماعی، بلکه یک ضرورت استراتژیک برای کسب‌وکارها است. شرکت‌هایی که به‌طور فعال در پروژه‌های اجتماعی مشارکت می‌کنند، نه‌تنها اعتبار خود را افزایش می‌دهند، بلکه وفاداری کارکنان و مشتریان خود را نیز تقویت می‌کنند.

۴- تولید و حمل‌ونقل جاده‌ای پایدار

حمل‌ونقل جاده‌ای یکی از بزرگ‌ترین منابع انتشار گازهای گلخانه‌ای است و تقریباً ۲۵ درصد از کل انتشار جهانی را به خود اختصاص می‌دهد. به همین دلیل، حرکت به سمت وسایل نقلیه کم‌کربن و بهینه‌سازی مسیرهای حمل‌ونقل به یک اولویت جهانی تبدیل شده است.

برنامه‌ریزی‌ها نشان می‌دهد که بودجه پروژه‌های مرتبط با خودروهای دوستدار محیط‌زیست تا ۲۰ درصد افزایش خواهد یافت. این خودروها از منابع انرژی پاک مانند برق یا سوخت‌های زیستی استفاده می‌کنند و انتشار مواد مضر را به حداقل می‌رسانند. یکی از ابتکارات برجسته در این حوزه، ائتلاف بریتانیا برای کربن‌زدایی حمل‌ونقل جاده‌ای (CDRT) است که بر تامین مالی خودروهای برقی و تحقیقات در زمینه فناوری باتری متمرکز شده است.

۵- انرژی خورشیدی

انرژی خورشیدی به‌عنوان یکی از داغ‌ترین روندهای مالی پایدار شناخته می‌شود. با افزایش تقاضا برای انرژی در سراسر جهان، یافتن منابع انرژی ایمن و سازگار با محیط‌زیست به یک ضرورت تبدیل شده است. سرمایه‌گذاری در نیروگاه‌های خورشیدی نه‌تنها به کاهش هزینه‌ها کمک می‌کند، بلکه از محیط‌زیست در برابر آلاینده‌ها محافظت می‌کند.

اتحادیه اروپا یکی از پیشگامان در این زمینه است و پروژه‌های متعددی مانند PERTPV را برای توسعه سلول‌های خورشیدی نسل بعدی تامین مالی کرده است. استراتژی انرژی خورشیدی اتحادیه اروپا، که در مه ۲۰۲۲ تصویب شد، راهنمایی‌های لازم برای کسب‌وکارها و سرمایه‌گذاران در زمینه فناوری‌های خورشیدی را ارائه می‌دهد.

۶- محصولات ارگانیک و زیست‌محیطی

گرایش به سمت محصولات ارگانیک و دوستدار محیط‌زیست در حال افزایش است. این محصولات نه‌تنها برای سلامت انسان مفید هستند، بلکه به سرعت در طبیعت تجزیه می‌شوند و مواد سمی آزاد نمی‌کنند. نمونه‌هایی از این محصولات شامل لیوان‌ها و بشقاب‌های خوراکی، کیسه‌های پارچه‌ای و بسته‌بندی‌های سازگار با محیط‌زیست هستند.

با این حال، سرمایه‌گذاری در این حوزه هنوز نسبتاً محدود است. به‌عنوان مثال، اوراق قرضه مرتبط با کشاورزی و مواد غذایی کمتر از ۳ درصد از کل اوراق قرضه منتشر شده در آمریکای لاتین را تشکیل می‌دهند. بنابراین، نیاز به تمرکز بیشتر بر تامین مالی پروژه‌های کشاورزی ارگانیک و پایدار احساس می‌شود.

۷- انرژی‌های تجدیدپذیر

بخش انرژی یکی از اصلی‌ترین منابع آلودگی زیست‌محیطی است. به همین دلیل، توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر مانند باد، خورشید و زیست‌توده به یک اولویت جهانی تبدیل شده است. دولت‌ها و سازمان‌های بین‌المللی با انتشار اوراق قرضه سبز و تامین مالی پروژه‌های انرژی پاک، گام‌های بلندی در این زمینه برداشته‌اند.

اتحادیه اروپا در ژانویه ۲۰۲۳ تعهد خود را برای حمایت از شرکت‌های انرژی تجدیدپذیر اعلام کرد. این اقدام بخشی از تلاش‌های اتحادیه برای جلوگیری از انتقال شرکت‌های اروپایی به ایالات متحده، جایی که پروژه‌های انرژی پاک از حمایت بیشتری برخوردار هستند، به شمار می‌رود.

و در آخر اینکه جریان‌های مالی سبز نه‌تنها به کاهش اثرات تغییرات اقلیمی کمک می‌کنند، بلکه فرصت‌های اقتصادی جدیدی را نیز ایجاد می‌کنند. از تجارت کربن تا انرژی‌های تجدیدپذیر، این روندها نشان‌دهنده تحولی عمیق در اقتصاد جهانی به سمت پایداری هستند. الیته که برای دستیابی به آینده‌ای سبز، همکاری بین دولت‌ها، کسب‌وکارها و سرمایه‌گذاران ضروری خواهد بود.

منبع: ماهنامه اخبار مالی